ሱሬ መፍታትን እንደ መግባባት የሚያዩ ፖቲከኞች ዛሬም ቀጥለውበታል፤
ጌታቸው ረዳ
Ethiopian Semay 4/2/23
ሱሬ መፍታት በፖለቲካ ውስጥ መጥፎ ቃል ነው። ፈረንጆቹ “ኮምፕረማይዝ” ይሉታል። ያገራችን
ፖለቲከኞች “ሰጥቶ መቀበል/መግባባት” በሚል ይተረጉሙትና “ቀበቷቸው ፈትተው” አገራዊ እሴቶችን ለሴረኞች በማስረክብ ክርክራቸው
ያጠናቅቁና “ሰላም” አሰፈንን ይላሉ።
በዚህ ቀበቶ አስፈቺ “አገራዊ መስማማት” (እስካሁን ድረስ ያነው) መጨረሻ አገሪቷ ባሕር በርዋን፤ ድምበሮችዋን፤ እና ሃገራዊ ሉአላዊነትዋን አስረክባ “በነገድ ፤በቋንቋ” ተሸንሽና አሁን አንደምናያት ሁኔታ መልህቋን አስፈትተው ያለመሪ ትንቀዋለላለች ማለት ነው።
በቅርቡ የፖለቲካ ሚዛን አላቸው የሚባሉ ጥቂት ምሁራን ስለ ብሔርና ኢትዮጵያዊ ብሔረተኛነት ትርጉም ፍለጋ ሲዳክሩ እራሳቸውን ሲያደክሙ ሰምቻቸው ገርሞኛል። ብሔር የሚለው ቃል አከራካሪ ሳይሆን ለምን አከራካሪ እንደሆነባቸው ይገርማል። ቃሉ ግዕዝ ነው፡ አገር ማለት ነው። ከሆነ ለምንድነው ስለ ብሔር ትርጉም አከራካሪ የሚሆንባቸው። አስገራሚው ደግሞ “ኢትዮጵያዊ ብሔረተኛን” እንቃወማለን ሲሉ ይደመጣሉ። ኢትዮጵያዊ ብሔረተኛ ማለት “አገራዊ” ማለት ነው። ይህ ለመረዳት እንዴት ዳገት ይሆናል።
“ብሔረተኛ” እና “አገራዊ ብሔረተኛ” (ኢትዮጵያዊ ብሔረተኛ) ሁለቱም ጽንፈኞች ናቸው እያሉ ይከራከራሉ/ይኮንናሉ። ግልጽ ለማድረግ “የኦሮሞ ብሔረተኞችና፤የትግራይ ብሔረተኞች” ብሔረተኞች ተብለው ሲጠሩ ከኢትዮጵያዊያን ብሔረተኞች ትርጉም (ቡድንነታቸውም ሆነ ሰልፋቸው) ለየብቻ ነው። ሁለቱም ጽንፈኞች ሳይሆኑ የመጀመሪያዎቹ ናቸው ጽንፈኞች። ለምን? ኢትዮጵያዊ ብሔረተኛ ከሆነ ስለ አገሩ ስለ ኢትዮጵያ ነው እያወራ እና እየተከራከረ ያለው “ሃገረኛ/ሃገራዊ/ ማለት ነው። ሌላኛው ግን ስለ ትግራይ አገር (ትግራዋይነት)፤ስለ ኦሮሞ አገርነት (አሮሙማ/ኦሮሚያ) እንደ አገር… ስለሆነ ባንድ አገር ውስጥ ብዙ አገሮች እንዳሉ ስለሚከራከር አገር አፍራሽ በመሆናቸው “ጽንፈኞች ነው”።
ብሔረተኛ ማለት ስለ አገሩ የቆመ ማለት ነው። ብሔረተኛ ማለት አገርኛ ማለት ነው። አገራዊ ማለት ነው። በየትኛው አገር ነው እየተጠራ ያለው ስንል “ብሔረተኛ” ከሚለው ቃል በፊት የሚነበበው “ስም” ለወሳኝ ትርጉም ግልጽ ያደርጋል ማለት ነው። ታዲያ ብዙዎቹ ፖለቲከኞቻችን እነዚያ ጽንፈኞች በፈጠሩት የተሳሳተ የግዕዝ ቃል አጠቃቀምና ከተሳሳተ ትርጉም ፈጣሪዎች ጋር ለምን ለመስማማት እንደፈለጉ አልገባኝም?
የነገድ ብሔረተኞች በግዕዝ ኢትዮጵያዊ ስያሜ “ነገድ አይደለንም፤ ጎሳ አይደለንም፤ ህዳጣን አይደለንም” ነገር ግን እኛ “ብሔር” ነን ካሉ አገራዊያን ፖለቲከኞች ማወቅ ያለባቸው እነዚህ ጽንፈኞች እየነገሩን ያለው “አገር” ነን እና እንደ አገር ጥሩን ነው የሚሉት። ይህ ከሆነ ፖሊሲያቸው ከግባቸው ጋር ሲነጻጻር “ሃገረ ትግራይ” “ሃገረ ኤርትራ” “ኦሮሙያ” ማለት ከኢትዮጵያ የተለዩ ራሳቸው የለዩ አገሮች ናቸው ማለት ነው።
በሚገርም ሁኔታ ነገዶችን “እያንዳንዱ ብሔር” እያሉ የሚጠርዋቸው ኢትዮጵያዉያን ፖለቲከኞች አድመጫለሁ። ለዚህ ነው ኦሮሞዎቹ ተሽቀዳድመው ሰው እንደሚለማመደው ስላወቁ ፤በታሪክ የማይታወቅ “ኦሮሚያ” ብለው ስያሜ ሰይመው ዛሬ ለምደነዋል። ኢትዮጵያዊያን ብሔረተኞች ግን አልገባቸውም። ዛሬም “የኦሮሞ ብሔር የትግሬ ብሔር፤ የአማራ ብሔር፤ ብሔረሰብ፤ ሕዝቦች” …. እያሉ በቀደዱላቸው ቦዮች ሲነጉዱ እያየን ነው። ማወቅ ያለብን፤ “ብሔረሰብ” የሚል ቃል ትክክልኛ አጠራር ነው ግን ለነገዶቹ/ለጎሳዎቹ/ኤትኒክ/ “በብሔርና አና በሕዝቦች” መጥራት ግን ጭራሽ መላቅጡ ያጣ የ70ዎቹ ተማሪዎች የፈለሰፉት የጨቅላ ቃላቶች ትርጉም ነው
“ሃገራዊያን” ስንል “ኢትዮጵያዊያን ብሔረተኞች” ማለት ነው። ስለ ኢትዮጵያ ነው እያወራን ያለነው ማለት ነው። እነሱ ግን በምናባቸው ስለሚስሉዋቸው አገራቸው “ትግራይና ኦሮሞ” ነው ማለት ነው።ኢትዮጵያዊ ብሔረተኛነት/ ኢትዮጵያዊ ሃገራዊነት/ ለጽንፈኞች እንደጠላት ያዩታል። ምክንያቱም እነሱ “ብሔር” (አገር) ነን ስለሚሉ። 30 አመት በዚህ አጠራር እየተጠሩ አገሪቷን ጭለማ ገደል አስገብተዋታል። በውሸት ተነስቶ “ተገፋሁ” ባለ ቁጥር “አዎ ተገፍተሃል” እያልን ፈረሱና ሜዳው እንደፈለገው እንዲጋልብ መፍቀድ እንግዲህ በቃችሁ ማለት አለብን። ጽንፈኞች ያሰመሩት መሰመር የለም። ልቅ ናቸው። አይጠግቡም፤ ሁሉም የኔ ያም የኔ (ትግሬዎችና ኦሮሞ ፖለቲከኞችን ጥሩ ምሳሌ ናቸው)
ለዚህ ተሞዳሟጅ ደግሞ ልደቱ አያሌው ግምባር ቀደም ነው። ጥርጣሬ እንኳ ቢኖረኝም፤ ልደቱ መልህቁ የለቀቀ “ልቅ” መሆኑን ያወቅኩት በቅርብ ነው። በቅርቡ ልደቱ አያሌው በዛው ጎሰኞቹ በፈጠሩት ጭቃ ላለመቦጫረቅ ይሞክርና እንደገና እራሱ በዛው ጭቃ ውስጥ ላለመቦጫረቅ ሲጥር “ብሐረተኞች” ይልና “ንኡስ ብሔረተኞች/አናሳ ብሔረተኞች” እያለ ምድብ ማውጣት ጀምሯል። የግዕዙ ትርጉም ብሔር ማለት አገር ማለት ከሆነ “አገር፤ንኡስ አገር፤አናሳ አገር” ወደ እሚል የልደቱ አዳዲስ የትናንሽ አገሮች ትርጉም አስገብቶናል ማለት ነው። ይህ ደግሞ ለገበያ ቀርቦ አንዱ ተንታኝ ተስማምቶት ተቀብየዋለሁ ሲል ሰምቼው “ወየ ጉድ” አልኩኝ። መከራችን መቆም ያልቻለው ሱሪ አስፈቺዎች እንደ “አሜባ” እየተራቡ መሄዳቸው እጅግ የሚያሰጋ ነው።
የትግራይ ወይንም የኦሮሞ….. ብሔረተኞች ነገዳቸው በነገድ፤በጎሳ፤በህዳጣን ላለመጠራት መርጠው “ብሔር” ንነ ስላሉ “በመግባባት” ስም የግድ “ሱሪ ፈትተህ” እነሱ በመፈጠሩት አዲስ ትርጉም መጓዝ አይጠበቅባችሁም። በመግባባት ስም እስካሁን ድረስ ቀይ መስመር ታልፎ ያጣናቸው ጉዳዮች እዚህ “አርማጌዶን” ድረስ ያደረሰን በመግባባት ስም ነው። (ኮምፐረማይዝ) እየተባለ መጣስ የሌለባቸው እሴቶች በመጣሳቸው ነው። አገርን ለማዳን ቀይ መስምር እንዲጣሱ በመስማማት ወይንም ቸል ማለት አገር አያድንም። አንድ ጊዜ የጎሳ ፖለቲካ ለማስወገድ ብንሞክር ጠርነት ውስጥ እንገባለን ከዚያ እንጠንቀቅ ይላሉ እነዚህ ቀበቶ አስፈቺዎች። ልደቱ አንዲህ ይላል፡ “ፖለቲካ’ ማለት “ኮምፕረማይዝ” ማለት ነው ያ ከሆነ “የማትፈልገውን ነገር መቀበል” ማለት ነው” ይላል ቀበቶ አስፈቺው ልደቱ አያሌው።
በዲሞክራሲ ስም “ሁሉም ይደመጥ፡ የሚለው እጅግ አስገራሚ ማጃጃያ ነው። << አገር ለመገንጠልም ከፈለገ ለመገንጠል ወኪሉን ፓርላማ ውስጥ አስገብቶ አገር መመስረት ይችላል>> ብሎ አብይ አሕመድ እንዳለው ሁሉ፤ እነ ልደቱም የተረገዘ ህጻን ከዕርጉዝ ሴት ሆድ ቀድዶ የሰው ሥጋ የሚበላ ጸረ አማራ፤ ግብረሰዶማዊው የኦነግ (ሸኔ በሚል የሚጠራው የመጠሪያ ሽፋን) ስለሚባለው ሽብርተኛ ቡድን ልደቱ አያሌው ተጠይቆ እንዲህ ይላል “ሽብርተኛ” ብየ አልጠራውም፤ ወያኔም ሽብረተኛ አይደለም ፤ የፈረለጋቸው አጀንዳ ማራመድ መፈቀድ አለብን’’ በማለት በዲሞክራሲና በመቻቻል ስም “30 አመት የፈታነው ሱሪያችን” ዛሬም እነ ልደቱ “በመግባባት ስም” ለዳግም ሱሪ መፍታት እየሰበኩ ነው። ።
ብረት ታጥቆ አገር የሚያፈርሰው አብይ አሕመድም ሆነ ኦነግ በሰላማዊ ትግል እንጂ ሃይልን ብረትን በብረት ሰንዝሮ ለድርደር ማቅርብ አገርን ማስቀጠል አይቻልም በማለት እነ ልደቱና መሰል “ሰላማዊያን” ስብከት ከጀመሩ 30 አመት ሆኗቸዋል።
በዚህ ሰላማዊ ትግል ስም ተታልለው ሃይለኛን በሃይል ላለመመከት ፈዝዘው አዲስ አበባ እና ባሕርዳር ውስጥ በዱላ እየተቀጠቀጡ “የረዳት ያለህ ይጮሃሉ”። አማራው አዲስ አበባ ገብቶ እንዳይታከምና እንዳይመጣ ባኦሮሙማው መንግሥት ታግዷል። ቀይ መስመሩ ተጥሷል። ባለፈው የዘመነ ነገሥታትም ሆኑ የዘመነ ወታደራዊ ደርግ ትግሉ በጨቋኝና ተጨቋኝ ብሔር አልነበረም። እውነታነት የለውም። ዛሬ ግን አለ። አማራው ተደፍጥጧል። ጋሞው ተደፍጥጧል። ጉራጌም እንዲሁ።
ያለፈው ካልተመለከትን መጪው አያስኬደንም።አገራዊ እሴቶች የሚባሉ በቀይ ምስመር የተሰመሩ መጣስ የሌላባቸው አገራዊ አጀታዎች ባሕርን ያክል አስነጥቆናል። 30 አመት በመግባባትና “ሦሰትኛ መንገድ” በሚል ገዢዎችን የሚያሞግስ (ልደቱ መለስ ሲሞት የተናገረውን ባለፈው ጠቅሻለሁ) ቀበቶ አስፈቺ መንገድ ከተከትል 30 አመት ሆኖናል።
ዋናው ችግራችን ሁለት ነገሮች በማጣታችን ነው።
1) እንደ ጽንፈኞቹ እነሱን የሚመክት አገራዊ ሽምቅ ተዋጊ ባለመኖሩ፤
2) ኢትዮጵያዊ/ሃገራዊ ብሔረተኛ መሪ በማጣታችን
ይህን በማጣታችን፡ ቀይ መስመር እንዲጣስ ያደረጉ ወንጀለኛ በለሥልጣናትን ዛሬም እየደጋጋሙ፤ ለ30 አመት በሚሊዮኖች ነብሳት እያሳለቁ እርስ በርስ በመተቃቀፍ አንደኛቸውም ሳይታሰሩ ዛሬም እየገዙን ነው። “ተሾመ ቶጋ” የሰላም ኮሚሽነር ሆኖ ሲመጣ፤ ሬድዋን ሁሴን ስለ ኢትዮጵያዊነት ተደራዳሪ ሲሆን ማየት መሪ ማጣታችን ነው። እነዚህ ናቸው ሁለቱ ወሳኝ ዕጦታችን።
ለዚህ ነው ጽንፈኞቹ ሥልጣን ላይ ስለቀጠሉ ኢትዮጵያ ብሔረተኛነት እንደ ጨፍላቂ እየታየ በማይገባ ትርጉም ተሰጥቶት፤ ተገፊ እያለ እንደ ገፊ እየታየ፤ ያንን ትርጉም የተሳሰተ ነው ብሎ ከመከራከር ይልቅ በተስፋ ቆራጭነትና ተሞዳማጅነት ባሕሪ ምክንያት እነ ልደቱ አያሌውና መሰሎቹ “ብሔር”፤ “ንኡስ ብሔር”…. ብንል ጽንፈኞቹ ይቀዘቅዙ ይሆን ወይ እያሉ ራሳቸውን አሞኝተው ቀበቶ ለማስፈታት አጠባ ጅመረዋል።
የተለያዩ ፓርቲዎች ፖለቲከኞች ለመደራደር ሲቀርቡ ቀይ መስመር መጣስ የለባቸውም። በተለይ ከ30 አመት በኋላ!! ኢትዮጵያዊ አገራዊያን የራሳቸው ፓርቲ ፖለቲከኞች ከሌላኛው ወገን ጋር መስማማት ቢጀምሩ መደረራደሪያ ነጥባቸው በጥርጣሬ መመልከታቸው ያለ ነው። 30አመት ሙሉ ተሞኝተናል እና!!!
የአሜሪካን መራጮች ስንመለከት ዛሬ ኮንግረስ በአሜሪካ ሕዝብ ዘንድ የሚሰጠውን ደረጃ ስንመለከት፣ ቀይ መስመራቸውን አሳልፎ የሰጠ ተወካያቸው በሚቀጥለው ምርጫ አይመርጡትም።
እኛ ኢትዮጵያዊያን ከሁን ወዲህ ምንም የሚቀረን የለም። ተጎድተናል፤የሚጎድለን ነገር የለም። እኛ መመከት ስንጀምር ብቻችን ሳንሆን ግን ተጎጂዎቹ ጽንፈኞቹም ናቸው። እንደ ሰዎች ስምምነትን እንፈልጋለን፣ ነገር ግን አሁን ባሉት ፖለቲከኞች ስምምነትን የምናየው፣ እንደ ዋሻ ነው የምነያው።
መግባባትን የምንፈልገው ያጣነውን ለማሰመለስና ተጨማሪ ላለመስጠት ነው። ይህ ደግሞ ጥሩ አገራዊ መሪ ያስፈልጋል። ሩዋንዳን የሚያክል አስፈሪ መበላላት የተፈጸመባት አገር ዛሬ ጥሩ መሪ ስላገኘን ለማንኛቸውም አፍሪካ በከፍታ ትታያለች። መሪ ወሳኝ ነው። ችግሩ የኛ ፖለቲከኞች በ70 ዎቹ የነበረ ጊዜው ያለፈበት ማርክሳዊ “ራስን መወሰን እስከ መገንጠል” ዛሬም በ21ኛው ክ/ዘመን ይዘውት የነበረው ያልበሰለ እንጭጭ ፖለቲካ አገራችን ጉድጓድ ውስጥ ገብታ እንዳትነሳ ማነቆ የሆኑ የጫካ ሰዎች ሥልጣን ላይ ስላሉ ነው።
አድማሱን ማየት የሚችል በተወዛገበ እይታነት ራሱን የማያምታታ ብርቱ መሪ መሻት አለብን። አሜሪካም ሆነ እስራኤል አንድ የተከበሩበት መንገድ በውይይት ሳይሆን በብረት ነው። ሰላም ያልገዛው ነጻነት ሃይል ይገዛዋል። ሱሬ መፍታት በፖለቲካ ውስጥ መጥፎ ቃል ነው:: ዛሬም ጽንፈኞችን ወደ መሃል ለመሳብና ለማለሳለስ በሚል ቀበቶን የሚያስፈታ የ30 አመት ከንቱ መሞዳሞድ ሱሬን ፈትቶ እንደ መግባባት የሚያዩ ፖቲከኞችን ባይነ ቁራኛ ማየት አለብን። ሽምቅ ተዋጊዎች ያስፈልጉናል!!
የሽምቅ ተዋጊዎችህን ከጀርባ መያዝ አስፈላጊነቱ ለምን ቢሉ የኦሮሞና ዩትግራይ ጽንፈኞች ጉልበት እስካላቸው ድረስ አንድ ኢንች ስትሰጣቸው ስንዝር ይጠይቃሉ ከስንዝር ወደ ክንድ ከዚያም የፈለገ ብትሰጣቸውም ምንም የሚረኩበት ማቆሚያ የላቸውም። መለሳለስ፤መሞዳሞድ ማቆሚያው ዛሬ ነው!
አመሰግናለሁ!
ጌታቸው ረዳ